فرمول کلیک‌بیت و فریب کاربر

بسم الله الرحمن الرحیم

کلیک‌بیت (Clickbait) یا «طعمه کلیک» اصطلاحی است برای محتواهایی که با عناوین اغراق‌آمیز و هیجان‌برانگیز، کاربر را ترغیب به کلیک می‌کنند، اما اغلب محتوای واقعی با آن وعده‌ها هم‌خوانی ندارد. این تکنیک در رسانه‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی به‌طور گسترده استفاده می‌شود و اگرچه می‌تواند بازدید را افزایش دهد، اما در بلندمدت اعتماد مخاطب را کاهش می‌دهد.

عناصر اصلی فرمول کلیک‌بیت
عنوان اغراق‌آمیز یا مبهم

استفاده از عباراتی مثل «باور نمی‌کنید چه اتفاقی افتاد…» یا «رازهایی که هیچ‌کس به شما نمی‌گوید!» برای تحریک حس کنجکاوی.

تکیه بر هیجان و شوک

برجسته‌کردن ترس، تعجب یا خشم برای برانگیختن واکنش سریع کاربر.

ابهام در محتوای اصلی

عنوان مطلب را طوری می‌سازند که بدون کلیک کردن، اطلاعات کافی به دست نیاید، حتی اگر خود مطلب ارزش چندانی نداشته باشد.

تصاویر اغواکننده

استفاده از عکس‌هایی که یا بی‌ارتباط با محتوای واقعی هستند یا بخش خاصی را بزرگ‌نمایی می‌کنند.

آسیب‌ها و پیامدها
کاهش اعتماد مخاطب: وقتی محتوای واقعی با عنوان ناسازگار باشد، کاربر احساس فریب می‌کند.
ترویج اطلاعات نادرست: رقابت بر سر کلیک ممکن است به انتشار اخبار جعلی یا ناقص بیانجامد.
کاهش کیفیت تولید محتوا: تمرکز بر کمیت بازدید جای کیفیت و صحت محتوا را می‌گیرد.
راهکارهای مقابله با کلیک‌بیت مخرب
انتخاب عناوین جذاب اما دقیق و صادقانه.
آموزش سواد رسانه‌ای به کاربران برای تشخیص عنوان‌های فریبنده.
الگوریتم‌های پلتفرم‌ها برای کاهش دیده‌شدن محتوای غیرواقعی.
در نهایت، جذاب بودن عنوان هنر است؛ اما وقتی این جذابیت با فریب همراه شود، نتیجه آن بی‌اعتمادی و افت کیفیت فضای رسانه‌ای خواهد بود.

گردآورنده: واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران