بسم الله الرحمن الرحیم
سفرهای جهادی و اوقات فراغت جهادی
در روزگاری که اوقات فراغت بسیاری از جوانان با فضای مجازی و سرگرمیهای مصرفی پر میشود، «سفرهای جهادی» به عنوان یکی از ارزشمندترین شیوههای گذران اوقات فراغت، معنایی متفاوت از تفریح و تجربه را عرضه میکنند. در این سفرها، انسان به جای مصرف لذت، خالق خدمت میشود و به جای پرکردن زمان، روح خود را پرورش میدهد.
مفهوم اوقات فراغت جهادی
اوقات فراغت، فرصتی است برای بازسازی روح و جسم؛ اما در نگاه جهادی، این بازسازی تنها برای خود فرد نیست، بلکه در خدمت دیگران نیز معنا پیدا میکند. جوان جهادی از تعطیلات تابستانی، ایام نوروز یا مرخصیهای دانشگاهی خود برای ساخت روستا، آموزش کودکان مناطق محروم یا مرمت خانههای نیازمندان استفاده میکند.
چنین نگاه خلاق و مؤمنانهای به فراغت، هم رشد معنوی فرد را سبب میشود و هم موجب پویایی جامعهای خدمتمحور خواهد بود.
سفر جهادی؛ ترکیب خدمت، رشد و تجربه
سفرهای جهادی، فقط کار عمرانی نیستند. این سفرها کلاس درس زندگیاند؛ فرصت اتصال به واقعیت جامعه، بهویژه دردهای پنهان آن.
در اردوهای جهادی، جوانان نهتنها کار و تلاش میکنند، بلکه در فضای معنوی همبستگی، از خودمحوری به جمعگرایی حرکت میکنند. نماز جماعت بین کارها، دعای کمیل شبانه در روستا، گفتوگو با مردم سادهزیست و لبخند کودکانی که شاگرد کلاسهای آموزشی میشوند، همه بخشی از تجربهای است که هیچ سفر تفریحی نمیتواند جایگزین آن شود.
دستاوردهای فردی و اجتماعی
شرکت در سفر جهادی، آثار عمیقی در شکلگیری شخصیت انسان دارد. این سفرها، انسان را صبور، مقاوم و مسئول میسازند.
از منظر اجتماعی نیز، حضور جوانان در مناطق کمبرخوردار باعث گسترش روحیه مشارکت و امید میشود. مردم احساس میکنند که فراموش نشدهاند و این پیام بسیار بزرگتری از ساخت یک خانه یا نقاشی دیوار مدرسه است.
الگوی اسلامی ایرانی در فراغت
فرهنگ جهادی، از عمق تعالیم اسلامی و تمدن ایرانی برخاسته است. در این فرهنگ، کار نیک و تلاش برای رضای خدا به معنای عبادت است. در واقع، مفهوم «فراغت» به جای بیکاری، به معنای فرصت عبادت اجتماعی تعبیر میشود.
با گسترش مراکز فرهنگی و گروههای دانشجویی جهادی در کشور، اکنون دهها هزار جوان در هر سال بخشی از اوقات فراغت خود را به کارهای عامالمنفعه اختصاص میدهند. این روند میتواند مبنای جنبشی فرهنگی باشد که سبک زندگی جوان ایرانی را از مصرفگرایی به خدمتگرایی سوق دهد.
نتیجه
فراغت جهادی تعریف تازهای از انسان مدرن ایرانی میدهد؛ انسانی که از رفاه صرف برای خویش عبور کرده و به رشد جمعی میاندیشد.
در حقیقت، هر وقت فراغتی که با نیت و هدف الهی همراه شود، دیگر فراغت نیست؛ عبادت است.
گرد آورنده : واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران