لحظات وداع با ماه مبارک رمضان

بسم الله الرحمن الرحیم

وداع، ای ماه رحمت خدا!

انسان به اندازه‌ای که به خدا معرفت داشته باشد، عظمت خدا را درک خواهد کرد.
و وقتی نعمت‌های خدا را شناخت، محبتی در دل او ایجاد خواهد شد.
بسیاری از رفتارهای انسان از روی عواطف و احساسات است که این احساس و عواطف به وسیله عقل کنترل می‌شود. می‌توان گفت که عقل کنترل‌کننده احساسات و عواطف انسانی است.
اما این را هم باید متذکر شد که عقل به تنهایی نمی‌تواند راه درست را تشخیص داده و گاهی ممکن است به خطا برود و از این رو است که عقل بیرونی یا پیامبر و حجت الهی راهنمای او می‌شوند و به کمک عقل درونی راه صحیح سعادت را به او نشان می‌دهند.
مانند دستورات و قوانین دین که چون بر اساس ساختار وجودی انسان نوشته شده است، بهترین مسیر را برای رسیدن به معبود واقعی انسان و رسیدن به کمال و سعادت انسان نشان می‌دهد.
و همه این‌ها عواملی است برای حرکت‌دادن انسان به سوی خوشبختی حقیقی.
یکی از این دستورات، امر خداوند به روزه‌گرفتن در ماه مبارک رمضان است. ماهی که چند روزی بیشتر از آن باقی نمانده است. اما همین چند روز نیز مغتنم است که خود را به کاروان نور برسانیم. کاروانی که به سمت و سوی سعادت حرکت می‌کند و حیف است که اگر تا کنون به آن نرسیده‌ایم، از آن جا بمانیم. که فرصت‌ها کوتاه و زمان در گذر است.
«تا که دستت می‌رسد شوکارگر
چون فتی از پای خواهی زد به سر»
آنان که از ماه‌های قبل برای رسیدن به ماه مبارک رمضان خود را مهیا کرده‌اند، آن‌ها که شب‌های ماه مبارک را شب‌زنده‌داری کرده‌اند و «الغوث، الغوث» خوانده‌اند، آن‌ها که می‌دانند میهمانی خدا به چه معناست، حال نیز در روزهای پایانی ماه مبارک در غم رفتن این ماه که همین یک‌بار بود و سال‌های قبل و بعد، ماه مبارک به گونه‌ای دیگر بوده و هست، مویه کرده و اشک‌ها می‌ریزند و وداع از این ماه برای‌شان دردناک است. همان‌طور که امام سجاد(علیه‌السلام) در دعای 45 صحیفه سجادیه، خطاب به ماه مبارک رمضان می‌فرماید: «فَنَحْنُ مُوَدِّعُوهُ وِدَاعَ مَنْ عَزَّ فِرَاقُهُ عَلَینَا، وَ غَمَّنَا وَ أَوْحَشَنَا انْصِرَافُهُ عَنَّا، وَ لَزِمَنَا لَهُ الذِّمَامُ الْمَحْفُوظُ، وَ الْحُرْمَةُ الْمَرْعِیةُ، وَ الْحَقُّ الْمَقْضِی، فَنَحْنُ قَائِلُونَ: السَّلَامُ عَلَیک یا شَهْرَ اللَّهِ الْأَکبَرَ، وَ یا عِیدَ أَوْلِیائِهِ. السَّلَامُ عَلَیک یا أَکرَمَ مَصْحُوبٍ مِنَ الْأَوْقَاتِ، وَ یا خَیرَ شَهْرٍ فِی الْأَیامِ وَ السَّاعَاتِ...؛ اینک آن را وداع می‌گوییم، وداع کسی که هجرانش بر ما غم‌انگیز است و رویگرداندنش ما را به‌ اندوه و وحشت دچار کرده و بر عهده ما پیمان ناگسستنی و حرمت در خور توجه و حق لازم دارد، به این خاطر می‌گوییم: سلام بر تو‌ ای بزرگ‌ترین ماه خدا و‌ ای عید عاشقان حق. سلام بر تو‌ ای کریم‌ترین همنشین از میان اوقات و‌ ای بهترین ماه در روزها و ساعات...»
و این وداع، حق‌شناسی از صاحب این ماه مبارک است که همه بندگان را به میهمانی خود دعوت کرده و هر شب ندا می‌دهد که «آیا کسی هست که بخواهد آمرزیده شود؟ آیا کسی هست که خواسته‌ای برای اجابت داشته باشد؟...»
و تو ای انسان حفظ کن این نعمت‌ها و فضل و کرم‌های بیشماری که خالق و ربّ تو در این ماه به تو عطا کرد.
و در وداع با این ماه مبارک، توجه کن به اینکه خدای متعال زمانی را نصیب تو کرد که شب‌هایی داشت افضل از هزار ماه. شب‌هایی که قرآن در آن نازل شد و به دلیل همین نزول قرآن است که خواست بندگانش طعم رحمتش را بیش از پیش بچشند و آن‌ها که معرفتی به حقایق این شب‌ها پیدا کرده‌اند را بنوشاند از رحمت بیکرانش.
و در پایان و در روز عید فطر، انسان‌هایی که قدر لحظات این ماه را دانسته‌اند و محفل انسی با خدای خود داشته‌اند را به فطرت پاک حقیقی‌شان بر‌گرداند که عید حقیقی غیر از این نیست.
«گذراندن ماه رمضان با عبادت، با روزه‌داری، با توسل و ذکر و خشوع و ورود در روز عید فطر، برای مؤمن یک عید به معنای حقیقی است. این عید از جنس جشن‌های مادی دنیوی نیست؛ این عیدِ رحمت خداست؛ این عیدِ مغفرت الهی است؛ این عیدِ شکر و سپاس مردمی است که موفق شده‌اند ماه رمضان را با عبادت حق و با ورود در ضیافت پُرشکوه الهی به سلامت و عافیت بگذرانند و در ماه رمضان در حد وسع و توان و امکان خود، از ذکر و دعا و توسل و خشوع و روزه و نماز بهره ببرند.» (خطبه‌ عید فطر، 13 آبان سال 1384)
و این عیدِ مسلمانانی است که پایان یک دوره‌ عبادت و ریاضت را با امید مغفرت و پاداش الهی به روز فطر رسانده‌اند.