سواد رسانه‌ای در تبلیغ جهانی اسلام

بسم الله الرحمن الرحیم

### سواد رسانه‌ای در تبلیغ جهانی اسلام

در عصر ارتباطات جهانی، هیچ امتی بدون بهره‌گیری از رسانه نمی‌تواند پیام و فرهنگ خود را به درستی منتقل کند. اسلام به عنوان دینی جامع، پویا و جهانی، نیازمند آن است که پیام رحمت و عدالت خود را از طریق ابزارهای نوین رسانه‌ای به گوش همه انسان‌ها برساند. در این میان، **سواد رسانه‌ای** نقش کلیدی در کیفیت، صداقت و اثربخشی تبلیغ اسلامی دارد.

#### معنای سواد رسانه‌ای در تبلیغ دینی
سواد رسانه‌ای به معنای توانایی درک، تحلیل و استفاده آگاهانه از محتوای رسانه‌هاست. در تبلیغ اسلامی، این مفهوم فراتر از شناخت فنی ابزارهاست؛ یعنی مسلمانان باید بتوانند **پیام الهی را با فهم عمیق از مخاطب، فرهنگ، و زمینه‌های ارتباطی** ارائه کنند. مبلغ دینیِ مجهز به سواد رسانه‌ای می‌داند که چگونه پیام قرآن را به زبانی جهانی، منطقی و جذاب منتقل سازد بدون آنکه اصالت و معنویت آن آسیب ببیند.

#### ضرورت بازنگری در شیوه تبلیغ جهانی
رسانه‌های بین‌المللی و فضای مجازی، جهان را به دهکده‌ای واحد تبدیل کرده‌اند. در چنین شرایطی، تبلیغ اسلامی نه باید محدود به منبر و مسجد بماند، و نه باید به سطحی‌نگری رسانه‌های تجاری تبدیل شود. بهره‌گیری از سواد رسانه‌ای سبب می‌شود محتواهای اسلامی بتوانند در رقابت با جریان‌های فکری و فرهنگی غربی، **اصیل، مؤثر و مخاطب‌محور** باقی بمانند.

#### اصول قرآنی برای تبلیغ رسانه‌ای
قرآن کریم می‌فرماید:
> «ادْعُ إِلَى سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ» (نحل: ۱۲۵)
این آیه نشان می‌دهد که در تبلیغ اسلامی، **حکمت، گفت‌وگوی خردمندانه و اخلاق نیکو** اساس کار است. در عرصه رسانه، این اصول یعنی پرهیز از القای نفرت، جلوگیری از تحریف و تأکید بر حقیقت و احترام متقابل.

#### چالش‌های سواد رسانه‌ای در جهان اسلام
کم‌توجهی به آموزش ارتباطات رسانه‌ای در مراکز دینی، نبود زیرساخت‌های فرهنگی مشترک، و سیطره رسانه‌های بی‌طرف یا معارض با دین، از چالش‌های اساسی این مسیر است. برای حل آن، لازم است نهادهای آموزشی اسلامی به تربیت نیروهای متخصص بپردازند که بتوانند با مهارت‌های رسانه‌ای، **پیام اسلامی را در قالب‌هایی نو و چندزبانه** ارائه دهند.

#### چشم‌انداز آینده
سواد رسانه‌ای می‌تواند میراث معنوی اسلام را از طریق فیلم، پادکست، شبکه‌های اجتماعی و مستندهای بین‌المللی به شکلی جذاب و معتبر بازتاب دهد. وقتی رسانه‌های اسلامی با اخلاق حرفه‌ای و فهم علمی همراه شوند، جهان تصویر واقعی اسلامِ محبت، برادری و عدالت را خواهد دید — نه تصویری تحریف‌شده و سیاسی.

---

**گرد آورنده:** واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران