تربیت نوجوانان

بسم الله الرحمن الرحیم
تربیت نوجوانان

اهمیت نوجوانی :
نوجوانی سنی است پر از تغیرات طوری که گاهی شک میکنیم این همان کودک دیروز است که هر چه می گفتیم گوش می داد همیشه مطیع بود و حرف شنو ، اما حالا سر هر موضوعی باید با هم بحث کنیم گوشش اصلاً به حرف من و پدرش بدهکار نیست . زود عصبانی میشود و صدایش میرود بالا گاهی خیلی نگرانش میشویم ........
نگرانی راه حل مناسبی نیست بهتر است به عنوان یک مادر ، این شرایط را بشناسیم تا درک درستی از خواسته ها و وضعیت روحی نوجوان مان داشته باشیم و در موقعیت های مختلف ، رفتار مناسبی از خود بروز دهیم . بیایید با نوجوانی بیشتر آشنا شویم .
والدین و تغیبرات نوجوانی :
نوجوانی قواعد خاصی دارد . نوجوان ها ارزش ، فرهنگ و زبان خاص خود را دارند شما باید این فرهنگ را بشناسید و نوجوانان را از نگاه خودشان ببیند در نهایت تاثیر والدین – نوجوان متقابل است نه تنها نوجوانان تحت تاثیر خانواده های هستند بلکه همگام با رشد خود ، ساختار و تعاملات خانواده را تغییر می دهند . شما هم مانند دیگر والدین ، نوجوانی به ویژه اوایل آن را سخت ترین و پر تنش ترین مرحله تکامل می دانید گر چه تغییرات نوجوانی با توجه به فرهنگ های متفاوت ، مختلف است . اما معمولاً انتخاب فعالیت ها ، کارو تکلیف مدرسه ، نظم و انظباط ، زمان خواب و تغذیه ، روابط با دوستان و ............ زمینه های اختلاف والدین و نوجوانان محسوب میشود . برای همین شناخت مجموعه تغییرات نوجوانی می تواند آینده سالم تری برای جامعه جوان ما رقم بزند .
نوجوانی دروه گذار و چالش هایی است که با مرزبندی ها و محدودیت های زیادی همراه است . خانواده و نوجوان هردو در حال تجربه دوره گذاری هستند که با تغییرات زیادی همراه است . هر دو نسل با پرسش های متعددی از تغییرات ارزشی همراه هستند . این در حالی است که والدین معمولاً عوامل خطر دوره نوجوانی را نمیشناسند و دانش و مهارت لازم برای پیشگیری از مشکلات نوجوانی را ندارند .
استقلال طلبی در دوره نوجوانی :
استقلال طلبی یکی از تغییرات چشمگیر نوجوانی است که تاثیر زیادی برنقش نوجوانان و کارکرد خانواده دارد بین استقلال طلبی و روی آوردن به ارتباطات دوستانه که هر دو با جدایی از خانواده همراه است ، ارتباط نزدیکی وجود دارد. نوجوانان معمولاً خودمختاری را تقابل با بزرگ تر ها و بیرون آمدن از زیر سلطه والدین می دانند . آنها بین استقلال و حمایت والدین سرگردانند . این احساس استقلال طلبی گاهی به تعارض در خانواده می انجامد . از آنجایی که نوجوانان به شدت تحت تاثیر دوستان هستند ، تفریح ، موسیقی ، لباس ، الگوی هزینه جاری و حتی اخلاقیات در این دوره متاثر از همسالان است . منشاء توجه به دوستان در نوجوانی پدیده خود محوری ( Ego centrism)است . حس خودخواهی شدید به ویژه در اوایل نوجوانی باعث ارتباطات بیشتر با دوستان میشود . نوجوانان دوست دارند در مرکز نگاه ها باشند و نظرات تاییدی دوستانشان را در مورد خود بدانند . حشرو نشر بیشتر با گروه همسالان در نوجوانانی که خانواده های نابسامان و اعتماد به نفس کمتری دارند ، بیشتر خواهد بود . این ارتباطات دوستانه ی زیاد غالباً والدین را عصبانی میکند و این خودمزید بر علت و سبب جدایی بیشتر از خانواده خواد شد . نوجوانان علاوه بر کنجکاوی در مورد دوستان و رفت و آمدها به افزایش بدبینی متقابل بین نوجوان و والدین می شود کنترل و رفت و آمد تنها نوجوان را حساس تر میکند . مجموعه این تغییرات موجب دوری نوجوان از والدین میشود .
در مجموع به نظر میرسد روند بدبینی والدین و نوجوان در این سنین ایجاد شده و افزایش می یابد نوجوان ها به حریم امن نیاز دارند ، استقلال می خواهند در حالیکه شما نیاز بیشتری به کنترل فرزندان نوجوان تان دارید . بازخواست شما والدین و اجبار نوجوانان در شرح ماوقع ارتباطات و رفت و آمدهای دوستانه و تفریحات خصوصی ، نوجوانان را به دروغ ، دو رویی و یا حتی اختلاف و درگیری وادار میکند .
این ارتباطات دوستانه هم نشانه خلوت و حریم نوجوانان و هم نشانه اقتدار و استقلال نوجوانان است . آنها با انجام کارهایی که جزء حقوق مسلم خودمی دانند احساس بزرگی میکنند مثل انتقال تجربه به دوستان وحتی پافشاری براین عمه و وفاداری را درگیری با والدین ادامه می دهند به این ترتیب احساس بزرگی آنها نیز تایید میشود . برخی والدین با تحمیل آینده به فرزندان نوجوانشان مانع تکامل هویت او می گردند . بسیاری از شکست های تحصیلی و حرفه ای نوجوانان به همین دلیل است . رشته های تحصیلی ِ تحمیلی و بدون به علاقه و توانایی نوجوان مانع بروز شایستگی های نوجوان خواهد شد . شما با مهار تمایلات و آرای خود می توانید به تکامل فرزندان تان کمک کنید . کنجکاوی و استقلال طلبی از ویژگی های نوجوانان است . با توجه به این ویژگی می توان بلوغ فکری و رشد انتزاعی تفکر را در این دوره انتظار داشت . همگام با رشد این ویژگی های کمال گرایانه ، رفتار آمرانه و تحکم آمیز با نوجوانان جایگاه خود را از دست خواهد داد .
شما با توجه به استقلال خواهی نوجوانان می توانید توجه فرزندان را به پند و اندرز جلب کنید . تصور والدین از واقعیت با تصور نوجوانان متفاوت است . نوجوانان می توانند از منظر دیگران خود را ارزیابی کنند . تمایل زیادی به بحث و مجادله و والدین را عصبانی میکنند گرچه داشتن فرزند نوجوان برای خانواده موقعیتی تنش زا و جدید است اما می تواند قابل پیش بینی باشد . از این رو تشخیص میزان تنش هر یک از اعضا آموزش شیوه های کنترل تنش ، حل مساله و افزایش قدرت سازگاری شناسایی خانواده های آسیب پذیر و ارجاع آنها برای استفاده از خدمات حمایتی موجود می توان به خانواده کمک کرد.

گردآورنده: واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران