ضرورت ورزش برای بانوان

بسم الله الرحمن الرحیم
ضرورت ورزش برای بانوان
امروزه ضرورت و اهمیت ورزش بر کسی پوشیده نیست ، درعین حال به نظر می رسد که فعالیت های جسمانی و ورزش برای بانوان نسبت به آقایان ، ضرورت بیشتری دارد زیرا :
الف – زنان از لحاظ مادری در جامعه ، سهمی بزرگ دارند و ورزش ، آن ها را برای انجام وظایف مقدس مادری آماده تر ساخته و باعث می شود نسلی سالم و فعال ونیرومند به وجود آورند ؛
ب – زنان وظایف و مسئولیت های سنگینی ، چون خانه داری ، بچه داری و تربیت کودک و دوران سخت بار داری زایمان را بر دوش دارندکه هر یک از این وظایف ، عضلات قوی و بنیه سالم ونیرومندی رامی طلبد . زنان رنجور ، افسرده وناتوان ، هرگز قادر به انجام این وظایف مهم و سنگین نخواهند بود ؛
ج- حرکت و فعالیت ،ـ یک غریزه طبیعی در انسان است . نداشتن تحرک کافی و نبودن فعالیت های مناسب بدنی ، دستگاه های مختلف بدن را دچار اشکال خواهد کرد . این اشکال با احساس ضعف و تبدیل آن به بیماریهای مختلف نمایان می گردد. برای مثال ؛ بالا رفتن سریع ضربان قلب باانجام کوچکترین حرکت ، منجر به خستگی زودرس می شود و این نشانه های ضعف در دستگاه گردش خون ، به ویژه در زنان که قلب کوچک تر ، تعداد سلول قرمز کم تر و هموگلوبین کمتر در مقایسه با مردان دارند ، به آسانی قابل مشاهده است .
هم چنین ضعف در عضلات مختلف بدن ، انواع درد ها راباعث می شود که رایج ترین آن ها ، انواع کمر درد و پا درد درزنان است ؛ (1)
د- زنان ، از نظر جسمانی ، دوره های مختلفی در زندگی دارند . قاعدگی ، حاملگی و یائسگی ، مهم ترین این دوره هاست که تغییرات زیادی درجسم و روان آن ها ایجاد می کند ، از این رو ، داشتن برنامه ویژه ، فعالیت های جسمانی و تمرینات ورزشی دراین دوره ها ،ضروری است ،(2)

– فعالیت و تمرین ؛ موجب افزایش تراکم استخوان میشود . زنان ، پس از یائسگی به دلیل کاهش استروژن و پروژستروژن ، با کاهش تراکم استخوان و افزایش احتمال ابتلابه پوکی استخوان روبه رو می شوند . برای این افراد ، داروهای هورمونی ، رژیم غذایی پر کلسیم و فعالیت های جسمانی و تمرین تجویز می شود . در سن یائسگی ، سه جلسه تمرین در هفته و هر جلسه به مدت 30 دقیقه فعالیت هایی ، مثل پیاده روی و دوی نرم ، درجلوگیری از کاهش تراکم استخوانی و پوکی استخوان موثر است .(3)؛
و – مشاهدات نشان می دهد زنان ورزشکار نسبت به زنان غیر ورزشکار هنگام بارداری و زایمان ، مشکلات کم تری دارند. اثرات شرکت در فعالیت های جسمانی بر بارداری وزایمان در جدول زیر خلاصه شده است (4)
برخی دیگر از فواید فعالیت های جسمانی و تمرین در دوران حاملگی عبارت است از : (5)
1. جلوگیری از افزایش وزن مادر ؛
2. ایجاد و حفظ آمادگی وتناسب اندام ؛
3. افزایش تواناییها ی قلبی و تنفسی ؛
4. کاهش احتمال بروز بیماری هایی ، مانند قند حاملگی ؛
5. بهتر شدن شرایط روانی و اعتماد به نفس .(6)

ز- سن شروع قاعدگی در دختران ورزشکار ،بالاتر از دختران غیر ورزشکار است. به طوریکه در دختران غیر ورزشکار حدود 12 سالگی ودر دختران ورزشکار ، حدود 13 سالگی آغاز می شود دو عامل برای دیرتر شروع شدن سن قاعدگی در دختران ورزشکار بیان شده است :
اول : تغییرات هورمونی وافزایش پرولاکتین براثر ورزش ؛
دوم : علاقمند بودن دختران دارای بلوغ تیر رس به فعالیت های ورزشی . (7)
بدیهی است به تاخیر افتادن سن شروع قاعدگی ، اثر مطلوبی بر عملکردهای ورزشی دارد. مثلا چنین زنانی درمقایسه بادختران همن سال خود که زودتر بالغ شده اند ،ساق پای کشیده تر ؛ لگن خاصره باریک تر ، وزن و چربی کمتر برخوددارند. (8)

پی نوشت ها:
1)برگزیده مقالات علمی ورزشی بانوان ، ص 7-9
2) .ر. ک : کریستن ولز، ویژگی زن و ورزش ونیز منابعی که جهت مطالعه بیشتر ، معرفی خواهیم نمود
3)محمد رضا اسماعیلی ؛ اصول عمومی فعالیت های جسمانی ، ص 200
. 4) فاکس و ماتیوس ، 1372 ، ص605.
5) کردی ، 1377،ص171.
6)محمد رضا اسماعیلی ، اصول عمومی فعالیت های جسمانی ، ص 200-201 .
7)فاکس و ماتیوس ، 1372،ص595.
8) محمد رضا اسماعیلی ،اصول عمومی فعالیت های جسمانی ، ص199.

گردآورنده: واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران